İç Kulak Kristalleri ve iyi Huylu Pozisyonel Vertigo

İç Kulak Kristalleri ve İyi Huylu Pozisyonel Vertigo

Vücudumuz, olağanüstü karmaşık ve birbiri ile bağlı organ ve sistemlerden oluşan inanılmaz bir sistemler bütünüdür. Bir Beden sistemimizin çalışması ve yapısını henüz tam olarak keşfetmedik bile. Ürettiğimiz en inanılmaz makineler, yazılımlar bile vücudumuzun akıl almaz sisteminin yakınından bile geçemez. Kalp,karaciğer, akciğerler ve beyin gibi ana organlarımızın isimlerine ne kadar aşina olsak da kulaklarımızın iç işleyişi çoğu zaman bir sır durmaktadır. Ancak iç kulağın işitme ve dengeyi koruma yeteneğimizde önemli bir rol oynaması, onu tıp dünyasında büyük ilgi gören bir konu haline getiriyor. Bu yazıda İyi Huylu  Pozisyonel Vertigo (BPPV) olarak bilinen yaygın bir iç kulak rahatsızlığını ve iç kulak içindeki minik kristallerin bu hastalığın gelişiminde oynadığı rolüne gelin kısaca beraber bakalım.

İç Kulak Hasas Bir Denge Makinası

BPPV'yi ve onun iç kulağımızdaki kristalleriyle bağlantısını anlamak için iç kulağın dengemizi korumadaki rolünü konuşarak başlamak en iyisi olacaktır. İç kulak çeşitli yapılardan oluşur ve vestibüler sistem adını verdiğimiz bölge özellikle çok önemlidir. Bu sistem, bedenimizin  dönme hareketlerini tespit etmekten sorumlu olan yarım daire kanallarını ve doğrusal ivmeyi ve yerçekimine göre başın konumunu tespit eden kesecik ve kesecik içeren bir bölgedir.

Yarım daire şeklindeki kanalların içinde otokonya veya otolit olarak adlandırdığımız küçük kalsiyum kristalleri bulunur. Bu kristaller yer çekimi kuvvetlerine duyarlıdır ve beynimizin baş pozisyonundaki değişiklikleri algılamasına yardımcı olur. Her şey doğru çalıştığında, bu kristaller başımızın hareketlerine tepki olarak hareket ederek beynimize dengeyi korumak için gerekli bilgileri sağlar. Ancak bazen bu kristaller yerinden çıkabilir ve BPPV'nin başlamasına yol açabilir.

BPPV: Kristaller Yoldan Çıktı Şimdi Ne Olacak ?

İyi Huylu  Pozisyonel Vertigo (BPPV), yoğun vertigo ve buna bağlı şiddetli mide bulantısı, kusma sersemlik, ayakta duramama, gözün belirli bir noktaya  istemsiz hareketleri gibi belirtilere  neden olabilen yaygın bir iç kulak bozukluğudur. İyi Huylu Pozisyonel  denmesinin sebebi de yaşamı tehdit eden bir durum olmadığı ve dengeden sorumlu kristallerin yerinden çıkmasındandır ve kristaller eski normal yerlerine  getirmek mümkündür. Vertigo, gerçekte siz dönmediğiniz halde, sizin veya çevrenizin aniden ve şiddetle döndüğü veya hareket ettiği hissidir. BPPV, yerinde bir şekilde "iyi huylu" olarak adlandırılır, ancak kişinin yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyebilir.

BPPV, otokonya veya iç kulak kristallerinin yarım daire kanalları içindeki normal konumlarından çıkıp kanalların sıvı dolu boşluklarına göç etmesiyle ortaya çıkar. Yanlış yere giden bu kristaller sıvının normal akışına engel olarak beyne başın konumu ve hareketi hakkında yanlış sinyaller gönderir. Sonuç olarak, BPPV'li bireyler, genellikle belirli baş hareketleri veya yatakta dönme, başı geriye eğme veya yukarı bakma gibi pozisyon değişiklikleriyle tetiklenen ani, şiddetli baş dönmesi nöbetlerini ve baş dönmesinin diğer etkilerini  yaşarlar.

Teşhis ve Tedavi Yöntemleri

Bu belirtileri gösteriyorsanız derhal Doktorunuza başvurun.

İyi haber şu ki, BPPV, özellikle kulak, burun ve boğaz (KBB) bakımında uzmanlaşmış Doktor uzmanları tarafından sıklıkla nispeten kolay bir şekilde teşhis edilebilmektedir. BPPV için en yaygın tanısal testi, semptomları ortaya çıkarmak ve yer değiştirmiş kristallerin varlığını doğrulamak için bir dizi baş hareketinin yapıldığı Dix-Hallpike manevrasıdır.

BPPV tedavisi tipik olarak Epley manevrası veya kanalit yeniden konumlandırma prosedürü adı verilen bir prosedürü içerir. Bu manevra sırasında sağlık uzmanı, yer değiştiren kristalleri yarım daire kanalları içindeki orijinal konumlarına geri döndürmek için tasarlanmış bir dizi baş hareketi aracılığıyla hastaya rehberlik eder. Bu kristaller doğru yerlerine geri döndüklerinde beyne giden yanlış sinyaller kesilir ve BPPV semptomları sıklıkla azalır.

Bazı durumlarda BPPV tedavi gerektirmeden kendi kendine düzelebilir ancak Epley manevrası süreci hızlandırmak için güvenli ve etkili bir yaklaşımdır. Vertigo ile ilişkili bulantı ve baş dönmesini hafifletmek için de ilaçlar reçete edilebilir ve durum düzelirken rahatlama sağlanır.

Bu blogdaki tüm bilgiler, ulusal/ uluslararası kaynaklardan derlenmiş olup yalnızca genel bilgilendirme amacı taşır. Herhangi bir teşhis, tedavi veya ürün önerisi içermez. Sağlık sorunlarınız için mutlaka uzman hekiminize danışın ve profesyonel tavsiyeleri dikkate alın.

Kaynakça

Aksoy, A., et al. (2023) ‘İyi Huylu Pozisyonel Vertigo (BPPV) ve Tedavi Yöntemleri’, KTO Karatay Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, [Online]. Available at: https://dergipark.org.tr/tr/doi/10.59244/ktokusbd.1217000 (Accessed: 12 December 2024).

• Özdek, A. (2024) ‘Baş Dönmesi ve İyi Huylu Pozisyonel Vertigo’, Ali Özdek Klinik Makaleler. Available at: https://www.aliozdek.com/hastaliklar-ve-tedaviler/bas-donmesi-vertigo/bppv-pozisyonel-vertigo (Accessed: 12 December 2024).

• Mandal, T. (2024) ‘İyi Huylu Pozisyonel Vertigo: Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri’, Teoman Mandal Sağlık Yayınları. Available at: https://www.teomandal.com/iyi-huylu-pozisyonel-vertigo (Accessed: 12 December 2024).